754 sandıkta sandık kurulu
başkanlarının yasal zorunluluğa karşın kamu görevlisi olmayan kişiler arasından
belirlenmesi seçim iptalinin en önemli gerekçesi olarak gösterildi. YSK gerekçeli
kararında bu 754 sandığın seçim sonuçlarına nasıl ve ne yönde etki ettiğine dair
bir bilgi verilmedi. Peki bu 754 sandıkta seçim sonuçları
nasıl gerçekleşti ve seçim sonucuna etki edecek bir oluşum gözlemleniyor mu?
İlgilenenler için Gerekçeli Karar ile ilgili diğer yazım:
Gerçekleşen sonuçları aşağıdaki
tabloda toplam olarak görebilirsiniz:
Söz konusu 750 sandıkta* Ekrem İmamoğlu, Binalı Yıldırım’a
27.567 oy fark atmış görünüyor. Bu sonucu gören iktidar yandaşları “bakın gördünüz mü bizim dediğimiz doğrulandı”
gibisinden çıkarım yapacaklardır ama gerçekler o yönde değil. Aradaki farkın
sebebi, söz konusu 750 sandığın çoğunluğu, Millet İttifakı’nın çok kuvvetli
olduğu ilçelerde yer alıyor. Örneğin ilk 4 sırada aşağıdaki ilçeler var ve 750
sandığın 323 tanesi bu ilçelerde, kalan 427 tanesi ise İstanbul’un 32 ilçesine
yayılmış durumda. Doğru bir analiz yapmak için bu 750 sandığı ait oldukları ilçeler
bazında değerlendirmek gerekiyor.
| İlçe | Sandık Sayısı |
| BEŞİKTAŞ | 101 |
| SARIYER | 93 |
| ŞİŞLİ | 68 |
| BAKIRKÖY | 61 |
| Toplam | 323 |
Esas üzerinde durmak istediğimiz
ve yanıtını aradığımız soru şu:
Bu 750 sandıkta Büyükşehir
Belediye Başkanlığı seçimlerinin iptaline yol açacak ancak aynı sandık kurulu
ve başkanının yönettiği ilçe belediye başkanı ve meclis üyeliği seçimlerine
etki etmeyecek bir durum var mı?
Aradığımız etkiyi test etmek
için basit bir simülasyon yaptım. Simülasyonun hedefi, söz konusu 750 sandıkta
oluşan seçim sonuçlarının her bir sandığın bağlı olduğu ilçelerde oluşan genel dağılım
ortalamalarından ne kadar saptıklarını göstermek. İstanbul genelinde toplam 31.186
sandık var. Elimizdeki 750 sandığı çıkardığımızda geriye 30.436 sandık kalıyor.
Sorunlu olduğu varsayılan ya da ima edilen sandıkları ayrı tutarak, 30.436
sandık için ilçe bazında oluşan oy dağılım yüzdelerini 750 sorunlu sandığa
uyguladım. Simülasyon sonuçları şu şekilde:
Yukarıdaki şekilde İBB için
oluşan sonuçların bir bölümü var (tüm tablo için eke bakınız). Örneğin tablonun
son sırasındaki BAKIRKÖY rakamları
üzerinden yapılan simülasyonun detaylarını açıklayalım:
Bakırköy’de toplam 501 sandık
var. Bu sandıklardan 61 tanesi iptal gerekçesi olarak sunulan 750 sandık içerisinde
yer alıyor. Sorunlu olduğu varsayılan 61 sandık hesaba katılmadığında toplam
440 sandıkta 120.129 geçerli oy kullanılmış. Bu oyların 87.893 (%73,23)
tanesini Ekrem İmamoğlu, 29.678 (%24,71) tanesini Binalı Yıldırım almış. Sorunlu
olduğu varsayılan 61 sandıkta ise, Ekrem İmamoğlu geçerli oyların (16.461 oy)
%70,14 ünü (11.546 oy) alırken, Binalı Yıldırım %27,81 ini (4.577 oy) almış
görünüyor. Simülasyon, 61 sandıkta gerçekleşen değerler yerine, diğer 440
sandıkta gerçekleşen oy yüzdeleri kullanılsa sonuç ne olurdu hesabını yapıyor. Yukarıdaki
tabloya göre bu durumda İmamoğlu’nun 11.546 oy yerine 12.055 oy alabileceği
ortaya çıkıyor. Simülasyonumuz Bakırköy için İmamoğlu’nun oylarında -509 (11.546
– 12.055) değerinde negatif bir oy sapması
gösteriyor.
Aynı hesaplamayı Büyükşehir
Belediye Başkanlığı, İlçe Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclis Üyeliği
seçimlerinin üçüne de uyguladığımızda oluşan toplam oy sapması değerleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
Görüleceği gibi oy sapması yok
denecek kadar az. Bu sonuç, söz konusu 750 sandıkta oluşan seçim sonuçlarının
kendi ilçelerinde oluşan sonuçlar ile neredeyse %100 uyumlu olduğu anlamına
geliyor. Sonuç olarak bu sandıklarda “ne
oldu bilmiyorum ama kesin bir şeyler oldu” durumu istatistiksel olarak
gözlemlenmiyor.
Bilgehan TURHAN
Twitter: @BilgehanTurhan
* 754 sandık neden birden 750 sandık oldu
diye merak ediyorsanız yanıtı şu:
Gerekçeli
Karar’da verilen listelerde Beşiktaş 8801, Fatih 8805 ve Sultangazi 8806
numaralı sandıklar görünüyor. Bu sandıklar YSK’nın yayımladığı kesin sonuçlar
içerisinde yer almıyor. Bugüne kadar yaptığım çalışmalarda 8000 ile başlayan
sandıklara hiç rastlamadım. 9000 ile başlayanlar cezaevi sandıkları onu biliyoruz
ama 8000 ile başlayan sandıklar (eğer gerekçeli kararda sehven yanlış yazılmadı
ise) nedir bilen varsa ve bana bildirirse çok memnun olurum. YSK tarafından
verilen listenin üzerinden 2 kez geçmeme rağmen geriye kalan 1 sandığın hangisi
olduğunu bulamadım. Gerekçeli Karar’da 754 rakamı yanlış yazılmadıysa o bir
sandık benim sehven hatam olsun 😊
EK 1 - İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI SEÇİMLERİ için oluşan sonuçlar
EK 2 - İLÇE BELEDİYE BAŞKANI SEÇİMLERİ için oluşan sonuçlar
EK 3 - BELEDİYE MECLİSİ ÜYESİ SEÇİMLERİ için oluşan sonuçlar
Yorumlar